Słowniczek
Problematyczne odpady
Zmieszane odpady plastikowe (zwane również odpadami problematycznymi, trudnymi do przetworzenia) są to zmieszane odpady plastikowe typu PE (polietylen), PP (polipropylen) i PS (polistyren). Każdy z tych polimerów ma inne właściwości chemiczne i fizyczne, co sprawia, że ich jednoczesne przetwarzanie jest problematyczne. Zmieszane odpady plastikowe powstają z dwóch głównym przyczyn: niewłaściwa segregacja w gospodarstwach domowych, która utrudnia późniejsze sortowanie oraz ograniczona zdolność sortowni komunalnych do precyzyjnego oddzielania różnych rodzajów plastików. Nawet zaawansowane systemy technologiczne mogą mieć problemy z rozpoznaniem i oddzieleniem wszystkich typów plastików (PE, PP, PS, PET itd.), zwłaszcza gdy są one zabrudzone, zmieszane lub zanieczyszczone innymi materiałami, jak metale czy szkło.
Recykling
Rozumie się przez to odzysk, w ramach którego odpady są ponownie przetwarzane na produkty, materiały lub substancje wykorzystywane w pierwotnym celu lub innych celach; obejmuje to ponowne przetwarzanie materiału organicznego (recykling organiczny), ale nie obejmuje odzysku energii i ponownego przetwarzania na materiały, które mają być wykorzystane jako paliwa lub do prac ziemnych. (źródło: Ustawa o odpadach).
Recykling chemiczny
Termin określający grupę technologii umożliwiających przekształcenie zmieszanych i/lub zanieczyszczonych odpadów plastikowych w materiały o właściwościach identycznych z tworzywami pierwotnymi. W procesach recyklingu chemicznego z trudnych do recyklingu odpadów plastikowych powstają recyklaty, które doskonale nadają się do wymagających zastosowań końcowych, takich jak materiały do kontaktu z żywnością, zastosowania medyczne czy wyroby o dużych wymaganiach w zakresie bezpieczeństwa (np. na potrzeby motoryzacji). Osiągnięcie takich właściwości nie zawsze jest możliwe w przypadku recyklingu mechanicznego. (źródło: https://plasticseurope.org/)
Hierarchia postępowania z odpadami
Europejska hierarchia postępowania z odpadami to zasada zarządzania odpadami w Unii Europejskiej, która określa pięć priorytetowych działań w celu minimalizacji ich negatywnego wpływu na środowisko. W kolejności od najbardziej pożądanych są to: 1. Zapobieganie – ograniczenie powstawania odpadów, 2. Ponowne użycie – wykorzystanie produktów bez ich przetwarzania, 3. Recykling – odzysk surowców z odpadów, 4. Odzysk energii – wykorzystanie odpadów do produkcji energii, 5. Unieszkodliwianie – składowanie lub spalanie bez odzysku. Celem jest promowanie bardziej ekologicznych działań.
Regranulat
Surowiec wtórny uzyskiwany z przetworzonych odpadów plastikowych. Proces ten polega na przekształceniu zużytych plastików (np. folii PE) w drobne granulki, które mogą być ponownie wykorzystane w produkcji nowych wyrobów z plastiku. Regranulaty są często stosowane jako zamiennik dla pierwotnych, nowych materiałów plastikowych, co pozwala na redukcję zużycia surowców naturalnych i ograniczenie ilości odpadów. Są one szeroko wykorzystywane w różnych branżach, np. do produkcji opakowań, elementów budowlanych czy artykułów gospodarstwa domowego.
Płynny recyklat
Surowiec wtórny pochodzący z recyklingu odpadów plastikowych zmieszanych (trudnych do przetworzenia tradycyjnymi metodami). Jest on przeznaczony dla przemysłu petrochemicznego. Jest to olej węglowodorowy powstały w wyniku MTK, który może być wykorzystany jako surowiec do produkcji nowych plastików, dzięki czemu wspiera on gospodarkę o obiegu zamkniętym.
Proces termiczno-katalityczny
Metoda przetwarzania materiałów, która wykorzystuje ciepło i katalizatory w celu przeprowadzenia reakcji chemicznych. Procesy te są często stosowane w przemyśle chemicznym, petrochemicznym i w recyklingu odpadów, w tym plastików. Przykłady procesów termiczno-katalitycznych: - Piroliza: Rozkład organicznych materiałów w wysokiej temperaturze w atmosferze beztlenowej, który prowadzi do uzyskania gazu syntezowego, oleju pirolitycznego oraz węgla. - Katalityczny kraking: Proces, który przekształca dłuższe łańcuchy węglowodorów w krótsze, bardziej użyteczne produkty, takie jak benzyna czy oleje.
Virgin Material
Surowcem pierwotnym w przypadku plastiku jest przede wszystkim ropa naftowa i gaz ziemny. Z tych surowców pozyskuje się monomery, które są podstawowymi składnikami do produkcji polimerów – głównych składników tworzyw sztucznych. Proces ten polega na chemicznym przekształcaniu ropy lub gazu w różne rodzaje plastików, takie jak polietylen (PE), polipropylen (PP), politereftalan etylenu (PET) i inne. Kiedy mówi się, że surowiec wtórny (pochodzący z recyklingu) jest zbliżony jakością do virgin material, oznacza to, że jego właściwości fizyczne i chemiczne są na takim poziomie, że może on pełnić funkcję podobną lub nawet równoważną względem surowca pierwotnego.